بررسی روش فقه الحدیثی ملاصدرا در کتاب شرح اصول کافی

ملّاصدرا جزء اولین کسانی است که با رویکرد عقلانی – فلسفی به شرح احادیث پرداخته است. وی با نبوغ فلسفی خود باب تحلیل های عقلی را در علوم نقلی گشود و با شرح اصول کافی نشان داد که می توان متون نقلی از جمله احادیث را با براهین عقلی، تفسیر کرد. آن چه نویسنده در این رساله در پی آن است، بررسی روش ملّاصدرا در شرح احادیث و تبیین نکات فقه الحدیثی است که ملّاصدرا به آن توجه داشته است. روش تحقیق در این رساله به صورت کتابخانه ای است و اطلاعات از طریق فیش برداری گردآوری و سپس به تحلیل و پردازش مطالب آن ها پرداخته شده است. شیوه ملّاصدرا در این شرح به این گونه است که وی ابتدا به بررسی سند احادیث می پردازد و احوال رجال آن را مورد نقد و بررسی قرار می دهد و پس از آن بحث درباره متن حدیث را آغاز می کند. مهم ترین نکات فقه الحدیثی که وی در بررسی سند به آن توجّه داشته است عبارتند از: شناخت مدلسین و وضاعین، شناخت موالی، شناخت زمان راوی، شناخت بیوتات، انساب و مواطن، تمییز راویان مشترک، شناخت اخوه و اخوات، ضبط اسامی و انساب، شناخت راویان ضعیف و مجهول، توجه به راویان غیر شیعه، توجه به عقیده و ایمان راوی. و مهم ترین نکات فقه الحدیثی که در شرح متن از آن ها بهره گرفته است، عبارتند از: شرح لغات، استفاده از علوم عربیت، عرضه احادیث به قرآن، شرح حدیث با استفاده از احادیث دیگر، بیان وجوه معنایی مختلف برای حدیث، استفاده از براهین عقلانی- فلسفی.